Samen bouwen aan leefbare wijken: sociale innovatie als versneller voor verandering

Leefbaarheid als strategische doelstelling van woningcorporaties

Leefbaarheid is een urgent thema binnen woningcorporaties en vaak een speerpunt in de jaarplannen. Het vergroten van leefbaarheid is niet alleen een kerntaak van woningcorporaties, maar levert ook tastbare voordelen op. Verbeterde leefbaarheid versterkt de sociale cohesie in buurten, verlaagt operationele kosten en draagt bij aan de waardevermeerdering van vastgoed. Dit maakt het vinden van een effectieve aanpak des te belangrijker.​

​Waar deze waarde voor woningcorporaties evident is, lijkt de oplossing soms nog ver weg. Wat betekent het om effectief samen te werken met bewoners? En welke acties kunnen gebiedsteams ondernemen om leefbaarheid te verbeteren? Doordat leefbaarheid een complex en contextafhankelijk begrip is, schieten standaardoplossingen tekort. Wat in de ene wijk werkt, kan elders weinig effect hebben. Hierdoor blijft het onduidelijk aan welke ‘knoppen’ je moet draaien om impact te maken.​

Participatieve aanpak: vier stappen naar duurzame verandering

Een participatieve aanpak is gericht op het samenwerken met woningcorporaties, gemeenten en bewoners en zorgt voor effectieve wijkontwikkeling. In elke stap staat de bewoner centraal: zij kennen hun wijk als geen ander en spelen een sleutelrol in het bedenken en testen van oplossingen.

Om dit te bereiken, is het doorlopen van de volgende 4 stappen bepalend voor succes:

1. Ontdekken: Actief de wijk ingaan en luisteren naar bewoners. We bezoeken belangrijke plekken in de wijk en zoeken hierbij het echte gesprek met de bewoners. Via participatief onderzoek, zoals contextuele interviews en intensieve gesprekken in de wijk, brengen we in kaart wat er speelt. Waar liggen de grootste uitdagingen? Welke problematiek en behoeften leven er bij bewoners? Het is belangrijk om voor deze stap de tijd te nemen, uit je gebruikelijke denkpatroon te stappen en niet vanuit aannames te werken. Alleen wanneer we samen met bewoners, vanuit een breed perspectief naar de problematiek gaan kijken wordt het mogelijk om de wijken goed te begrijpen. Zo ontwikkelen we oplossingen die aansluiten bij de wensen van de bewoners.   

    

2. Definiëren: Samen met bewoners en stakeholders bepalen welke uitdaging het meest urgent is. Dit is een cruciale stap: als het probleem niet helder is, kan er ook geen effectieve oplossing komen. In deze fase brengen we samen met de bewoners een duidelijke focus aan. Dit helpt ons om de juiste probleemstelling te formuleren en richting te geven aan het vervolgtraject.   

    

3. Ontwikkelen: Samen werken met bewoners, woningcorporaties en andere belanghebbenden aan mogelijke oplossingen. Het doel is om een breed scala aan ideeën te ontwikkelen, van laaghangend fruit tot innovatieve ideeën. Dit gebeurt in brainstormsessies en praktische werksessies waarin we samen met bewoners ideeën toetsen en aanscherpen. De kracht van co-creatie is hier essentieel. Oplossingen die samen met bewoners worden ontwikkeld, hebben meer draagvlak en een grotere kans op succes. 

    

4. Leveren: Testen van de meest kansrijke oplossingen in de praktijk. Dit gebeurt met prototypes die direct in de wijk worden toegepast. Wat werkt goed? Wat moet worden aangepast? Door te blijven testen en aan te passen, verbeteren we continu totdat een oplossing écht wordt opgepakt door de wijk en duurzaam effect heeft.  

Samen vooruit met sociale innovatie

Sociale innovatie is geen project met een vast begin en eind. Het is een manier van kijken, werken en samenwerken die bijdraagt aan vitale wijken waar bewoners zich thuis voelen— nu én in de toekomst. 

Ben je betrokken bij wijkontwikkeling of leefbaarheid en zoek je naar een aanpak die écht werkt? SeederDeBoer helpt woningcorporaties al 15 jaar bij verandertrajecten. We helpen corporaties met een constructieve aanpak voor leefbaarheidsvraagstukken op basis van sociale innovatie. Deze methode is effectief bij complexe vraagstukken waarbij zowel het probleem als de oplossing nog onduidelijk zijn. In plaats van top-down beleid of standaardoplossingen, zet sociale innovatie in op een diepgaand begrip van de wijk en haar bewoners door middel van participatie. Dit leidt tot oplossingen die aansluiten bij de lokale behoefte en bijdragen aan de weerbaarheid van Nederlandse wijken. Neem contact op met onze experts en ontdek hoe we jouw organisatie kunnen ondersteunen op weg naar leefbare wijken.