Innovatie in actie: 5 leidende principes om innovatie te initiëren en sturen

Te vaak wordt er niets gedaan met goede ideeën in organisaties. En dit is niet verrassend, niet elk idee is een goed idee en het realiseren van impact gebeurt pas in de ontwikkeling en implementatie. Tegelijkertijd komt vooruitgang juist voort uit nieuwe ideeën. Het ontwikkelen van nieuwe producten en diensten, het vinden van nieuwe markten en klanten of het verbeteren van de dienstverlening, toekomstbestendigheid en groei wordt alleen bewerkstelligd door te innoveren met goede ideeën. Maar hoe weet je welke ideeën je wilt ontwikkelen en implementeren? Hoe neem je gerichte actie waarmee innovatie een drijvende kracht wordt voor verandering in jouw organisatie?

2 jaar geleden verdedigde Mees met succes zijn scriptie ‘’achieving firm innovation in politically unstable environments’’. Het scriptieonderzoek bracht aan het licht dat er onder bepaalde omstandigheden juist meer innovatie plaatsvindt in instabiele omgevingen. Hier kwam de realisatie uit voort dat onze verwachtingen rond innovatie niet altijd juist zijn. Dankzij de scriptie heeft Mees een helder begrip van innovatie als wetenschappelijke concept ontwikkeld. Nu, wat werkervaring later, is er ook een dieper begrip van hoe dit wetenschappelijke perspectief van innovatie werkt in de praktijk. Innovatie bestaat in vele vormen en kan voor iedereen, organisatie of individu, de drijvende factor zijn in positieve vooruitgang. Dit maakt het echter ook ontastbaar, wanneer is iets innovatief en hoe benader je innovatie als organisatie? Toen collega Thomas Anbeek een SeederDeBoer Talk aankondigde over zijn ‘’5 innovatieprincipes’’, opgedaan tijdens zijn ervaring als ondernemer in Australië, was Mees direct geïnteresseerd.

Het volgende artikel is het resultaat van een gesprek tussen Mees en Thomas over 5 fundamentele richtlijnen die helpen bij het realiseren van effectieve innovatie.

Waarom (innovatie)principes?

In de afgelopen jaren is het begrip innovatie uitgegroeid tot een “buzzword’’. Hoewel dit op zichzelf een positief teken is, omdat het aangeeft dat er veel aandacht voor innovatie is en mensen het serieus nemen, schuilt er ook een gevaar in. Het risico bestaat namelijk dat het begrip zijn waarde verliest door overmatig gebruik. Dit fenomeen wordt treffend beschreven als ‘innovatie theater’, waarbij er wel veel gepraat wordt over innovatie, maar harde resultaten uitblijven.

In het perspectief van Thomas is innovatie een gedrag gestuurd proces om vernieuwing te realiseren. Juist vanwege deze gedragsmatige aard is het vaak subjectief. Er zijn talloze experts en benaderingen op het gebied van innovatie, elk met hun eigen visie.

De innovatieprincipes zijn een poging om objectieve waarheden binnen het innovatieproces te vatten. Deze principes zijn gebaseerd op eigen ervaringen en toepassingen in verschillende contexten. Ze vormen een basis waar we volledig achter kunnen staan. Hoewel deze vijf principes niet alle objectieve waarheden in het innovatie vak omvatten, vormen ze wel een solide startpunt.

Principe 1 | Innovatie versus Business as usual

Nieuwe, disruptieve innovaties komen niet vaak van de gevestigde orde en dat is ook te verwachten. Innovatie verschilt namelijk wezenlijk van de business as usual. Terwijl innovatie gericht is op het verkennen van nieuwe mogelijkheden, zoals nieuwe producten, diensten, processen of klanten, draait business as usual om het uitvoeren en implementeren van bewezen processen.

De doelen zijn dus anders: innovatie zoekt naar vernieuwing, terwijl business as usual zich richt op het implementeren en uitvoeren van het bekende. Dit verschil in doelen vereist ook verschillende mentaliteiten, denk- en gedragspatronen. Als je probeert te innoveren met dezelfde mentaliteit en denkpatronen als bij business as usual, zul je niet ver komen. Insgelijks wordt business as usual buitengewoon inefficiënt als je voortdurend op zoek bent naar vernieuwing. Het is dus van essentieel belang om de juiste aanpak te kiezen gebaseerd op het doel.

Principe 2 | Er zijn geen antwoorden binnen het kantoor

Bij het ontstaan van een innovatief idee is de eerste vraag: “Voor wie? Wiens leven wordt er beter, gemakkelijker of voordeliger door?'' Het antwoord op deze vraag onthult wie de ‘klant’ zal zijn, en zoals het bekende gezegde luidt: “De klant is koning.” Zij zijn degenen die bepalen of het innovatieve idee al dan niet zal slagen. Het zijn niet de innovators die samen in een kamer zitten met een stapel post-its; de ideeën die daaruit voortkomen, zijn slechts aannames die getoetst moeten worden. De echte antwoorden bevinden zich niet in het kantoor, maar kunnen alleen worden ontdekt door interactie met de klant. Hoe eerder je op een empathische manier het gesprek aangaat met de klant, hoe duidelijker het wordt op welke manier je problemen kan oplossen.

Principe 3 | Hoe korter de feedbackloop, hoe sneller de vooruitgang

In het innovatieproces wil je aannames dus toetsen bij de klant. Aangezien je op dit moment enkel aannames hebt, is het zeer onwaarschijnlijk dat je meteen gelijk hebt. Het proces van het toetsen van deze aannames stelt je in staat om van je klant te leren wat werkt en, misschien nog wel belangrijker, wat niet werkt. Deze cirkel van toetsen, leren en aanpassen wordt een feedbackloop genoemd. Hoe sneller je deze cirkels kunt doorlopen, des te sneller je vooruitgang boekt. Als het maanden duurt voordat je een versie van de oplossing kan realiseren en testen is de voortgang natuurlijk langzaam, maar als je aanpassingen in minuten of dagen kan implementeren accelereer je het realiseren van impact.

Principe 4 | Wensbaarheid -> Haalbaarheid -> Levensvatbaarheid

Alle innovatieve ideeën die uitgroeien tot duurzame oplossingen hebben iets gemeen: ze vervullen zowel een behoefte (ze zijn ‘wensbaar’), als dat ze technisch haalbaar en financieel levensvatbaar zijn. Deze ideeën die zich ontwikkelen tot concrete oplossingen, worden ondersteund door bewijs op alle drie deze dimensies. Het innovatieproces is gericht op het vergaren van dit bewijs. Er bestaat een logische progressie in hoe je dit bewijs verzamelt, zodat je tijd en middelen zo efficiënt mogelijk inzet.

Voordat je al je energie en middelen investeert in de ontwikkeling van een complexe app die mogelijk miljoenen kan opleveren, is het essentieel om eerst te onderzoeken of er daadwerkelijk een behoefte bestaat onder je klanten en gebruikers. Je wilt dus eerst bewijzen dat er een echte behoefte is, waarna je wilt bewijzen dat de oplossing technische haalbaar is en uiteindelijk dat de oplossing levensvatbaar is.

Principe 5 | Denk groot, start klein

Bij het begin van de zoektocht naar innovatie, wanneer je je visie gaat definiëren, is het essentieel om groots te denken. Een grootse visie inspireert niet alleen, maar stelt je ook in staat om anderen te overtuigen. Een cruciale vaardigheid voor een innovator. Het realiseren van zo’n grootschalige visie is natuurlijk niet makkelijk. Hierin schuilt het risico van analyseverlamming.

Om dit te doorbreken, moet je de grote visie afbakenen en vereenvoudigen. Stel jezelf bijvoorbeeld de vraag: Hoe zou je een idee dat bedoeld is voor honderden of duizenden mensen, kunnen vertalen naar één persoon? Hoe kun je een automatisch proces handmatig testen? Als je het idee zo klein en eenvoudig maakt dat je er vandaag mee aan de slag kunt, ben je op de juiste weg.

Het werken op een kleine schaal en op een simpele manier heeft talloze voordelen. Je kunt snel aan de slag, veel leren en bewijs ophalen. Het belangrijkste voordeel is dat de pijn van het ontdekken van fouten in je aannames beperkt blijft. En geloof me, die fouten zullen zich voordoen. Vervolgens kun je bewijzen dat er daadwerkelijk een behoefte is, dat je idee technisch haalbaar is en financieel levensvatbaar, door de feedbackloops te doorlopen. Hoe sneller je deze feedbackloops doorloopt, hoe dichter je bij je grootschalige visie komt. Uiteindelijk voeg je schaalgrootte en complexiteit weer toe aan het kleine, eenvoudige idee, maar nu gebaseerd op solide bewijs. Dus denk groot, maar begin klein.

Ook jouw organisatie kan impactvol innoveren

Deze 5 innovatieprincipes vormen het kompas voor organisaties die willen innoveren in een voortdurend veranderende wereld. Het gezamenlijk toepassen van deze 5 principes kan leiden tot duurzame innovaties die een echte impact hebben. Dus, denk groot, start klein – en laat innovatie niet slechts een ‘’buzzword’’ zijn, maar een drijvende kracht voor verandering.

Meer weten over innovatie? Of, heeft jouw organisatie vragen over het stimuleren van innovatie, het succesvol doorlopen van innovatietrajecten of het creëren van een innoverende cultuur? Thomas Anbeek is expert op het gebied van innovatie.

Neem contact op