Bouwen aan een eerlijke energietransitie met Energie van Rotterdam

Hoe krijg je als organisatie meer zichtbaarheid in een grote stad als Rotterdam? Dat was de vraag die Energie van Rotterdam zich halverwege 2024 stelde. Yvette Prinsen, community bouwer bij Energie van Rotterdam vertelt dat er daarnaast nog een urgente vraag speelde: ‘De overstap-campagne voor nieuwe energie, de coöperatieve energieleverancier waarmee we samenwerken, vroeg om versterking. Daarom hebben we een vacature uitgezet waarin we vroegen om een ‘communicatieveelpoot’, die naast het aanjagen van de om-campagne ook ging bouwen aan onze communicatiestrategie. Dat werd Maaike Luiten van Hieroo.’
Wat doet Energie van Rotterdam
Energie van Rotterdam is het samenwerkingsverband van de zeven energiecoöperaties in de stad. Samen het energiesysteem schoon en eerlijk maken, met duurzaam opgewekte energie uit eigen wijk, waarbij iedereen kan meedoen en de hele stad profiteert. Dat is waar Energie van Rotterdam voor staat.
Een lokaal en duurzaam energiesysteem, onafhankelijk en in handen van de bewoners. Elke wijk en iedere Rotterdammer kan en mag daarin bijdragen.
Als je lid wordt van een energiecoöperatie kan je ook meedoen met projecten zoals een collectief zonnedak. De winst uit een collectief zonnedak gaat naar het wijkfonds van de energiecoöperatie. De deelnemers in een zonnedak ontvangen elk jaar een bescheiden rendement op hun inleg. Yvette: ‘Er zijn mensen die lid worden om op die manier hun geld groen en duurzaam te investeren maar vaak ook om andere redenen: bijvoorbeeld omdat zij zich zorgen maken over de toekomst en op deze manier, heel lokaal, een steentje willen bijdragen. Andere mensen willen graag iets doen voor de wijk of willen niet wachten op initiatieven van de overheid.’
Ronald Franken, directeur van Energie van Rotterdam voegt hieraan toe: ‘Een van de belangrijkste redenen is dat mensen een (energie)gemeenschap willen vormen. Wij geven daarbij advies, er wordt gezamenlijk ingekocht en er is ondersteuning vanuit wijkfondsen voor mensen die dat goed kunnen gebruiken. De leden van de energiecoöperatie besluiten gezamenlijk waarin wordt geïnvesteerd met het geld uit het wijkfonds. Dat bindt mensen.’
Aan de slag bij Energie van Rotterdam
Maaike Luiten: ‘Het was fijn dat ik bij Energie van Rotterdam begon vanuit een duidelijke behoefte: de organisatie wilde zich, als inhoudelijke en verbindende partij, sterker positioneren op stedelijk niveau. Vraag was hoe we Energie van Rotterdam goed op de kaart konden zetten. Daarnaast ging ik aan de slag met de om-campagne. Er was iemand nodig met een brede blik, een duizendpoot die zowel strategisch als uitvoerend kan schakelen. Mijn opdracht raakt dus aan communicatievraagstukken, maar ook aan organisatieontwikkeling.’
Maaike maakte deel uit van een klein team van vaste krachten met Yvette en Ronald. ‘Daaromheen zit een grote, flexibele schil van mensen met opdrachten of beperkte inzet. Vanuit ons kantoor op de Goudsesingel zijn we aan de slag gegaan met verschillende opgaven. Eén daarvan was het heractiveren van de communicatie-werkgroep, waarin vertegenwoordigers van de coöperaties meedenken over gezamenlijke communicatie en strategie. In deze groep proberen we bijvoorbeeld formats en tools te ontwikkelen die coöperaties zelf kunnen gebruiken, en zoeken we naar manieren om beter samen te werken,’ vertelt Maaike enthousiast.
Yvette: ‘Maaike ging ook aan de slag met het vormgeven van de om-campagne. Ze bouwde, samen met onze webbouwer en de communicatiewerkgroep, de campagne-pagina’s voor de verschillende websites van de coöperaties tot één coherent geheel. Ze houdt alle aanmeldingen bij, checkt of die mensen al lid zijn van een energiecoöperatie, kortom ze is het aanspreekpunt en de spil van de campagne.’
Een bijzondere opdracht
‘Wat deze opdracht extra bijzonder maakt, is de context,’ vertelt Maaike. ‘Energie van Rotterdam is een netwerkorganisatie, opgebouwd uit zelfstandige coöperaties met elk hun eigen identiteit, cultuur en mate van professionalisering. De één is al heel ver met missie en visie, de ander zit nog volop in de pioniersfase. Het is dus voortdurend schakelen tussen verschillende niveaus van ontwikkeling en energie. Daarbij is het coöperatieve werken leidend: je kunt niks afdwingen, je moet altijd de verbinding zoeken. Vrijwilligers doen wat ze kunnen, en wanneer ze kunnen. Als iemand om welke reden dan ook geen tijd heeft, valt die persoon gewoon even weg. Dat vraagt veel flexibiliteit en sensitief werken.’
De opdracht bij Energie van Rotterdam is dus geen klassieke opdracht met strakke KPI’s of een top-down planning. ‘Je hebt niet de hiërarchie waarin je taken verdeelt en mensen aanstuurt. Je werkt in een veld van relaties,’ vervolgt Maaike. ‘Mijn rol zit dus veel meer in het herkennen waar de energie zit, wie op welke thema’s aanhaakt, en dat benutten. En dat maakt het ook leuk. Want als het lukt om mensen te verbinden en samen iets neer te zetten, dan geeft dat heel veel voldoening,’ aldus Maaike. ‘Voor mij voelt het als een hele leerzame en uitdagende opdracht. Je werkt in een context die vraagt om vertragen, om sociale voelsprieten en om het versterken van wat er al is. Het is bouwen aan relaties en vertrouwen. Gelukkig heb ik een hele fijne samenwerking met het team. Yvette zit echt op coöperatieontwikkeling, waardoor we veel van elkaar kunnen opvangen en versterken. Dat kleine, betrokken team is echt cruciaal geweest om niet te verdrinken in de breedte van de opdracht.’
Grote bijeenkomst en langjarig strategisch plan
Inmiddels heeft Maaike, samen met het brede team, een grote bijeenkomst georganiseerd waarin de om-campagne is gelanceerd. Er waren veel leden van de Rotterdamse energiecoöperaties, mensen van om | nieuwe energie en mensen van de regiokoepel. Yvette: ‘Het was een heel waardevolle, informatieve en vooral op ontmoeting gerichte bijeenkomst. Er waren mensen die vragen hadden over de campagne, over de coöperatieve energieleverancier of die wilden weten hoe het werkt bij Energie van Rotterdam.’
Ronald: ‘Dit raakt ook de communicatiestrategie, een van de taken die Maaike heeft opgepakt. Wij hebben in ons langjarig strategisch plan vastgelegd dat we meer verbinding met de stad willen krijgen. En dat betekent ook meer bekendheid met de stad. Voor Maaike was daarin de eerste stap het vormen van een communicatiestrategie: inzicht krijgen in wie onze stakeholders zijn en welke activiteiten we kunnen oppakken; denken vanuit zowel de coöperaties als vanuit Energie van Rotterdam. Wat doen de coöperaties zelf en hoe en wat moeten we communiceren op de verschillende niveaus. Dat komt allemaal terug in de communicatiestrategie en binnenkort gaan we er nog veel van zien.’
Een waardevolle ervaring
‘Bij Energie van Rotterdam heb ik veel ruimte gekregen in de opdracht,’ vertelt Maaike. ‘Ik voel me ook verbonden met het team en de missie, en dat is een heel waardevolle ervaring. Inhoudelijk zie ik zie nog veel interessante ontwikkelmogelijkheden. Bijvoorbeeld op het gebied van community building en het ondersteunen van bewonersinitiatieven richting meer structurele impact.’
Ronald besluit enthousiast: Maaike heeft een hele mooie waaier aan mogelijkheden en opties gecreëerd waarmee Energie van Rotterdam de komende jaren vooruit kan.’